-
1 ударять
vurmak* * *несов.; сов. - удари́ть1) vurmak, çarpmakуда́рить прикла́дом — dipçikle vurmak
уда́рить кого-л. по лицу́ — birinin yüzüne vurmak
уда́рить кого-л. кулако́м в грудь — birinin göğsüne bir yumruk atmak
его́ уда́рило то́ком — onu cereyan / elektrik çarptı
же́нщину и ребёнка он не уда́рит — kadına çocuğa el kaldırmaz o
мо́лния уда́рила в де́рево — yıldırım ağaca çarptı
2) vurmakударя́ть по кла́вишам — tuşlara vurmak
уда́рил гром — gök gürledi
часы́ уда́рили по́лночь — saat geceyarısını çaldı
уда́рили в колокола́ — çanlar çalmaya başladı
3) bastırmakуда́рили моро́зы — soğuklar bastırdı
уда́рил тако́й ли́вень, что... — bir sağanmak boşandı ki...
4) перен., разг. darbe indirmekуда́рить по спекуля́нтам — karaborsacılara darbe indirmek
••уда́рить в го́лову (опьянить) — başına vurmak
таки́е расхо́ды ударя́ют по карма́ну — bu masraflar keseye zarardır
уда́рить по рука́м (при заключении сделки) — elleşmek
-
2 голова
baş,kafa; beyin,akıl,zekâ* * *ж1) врз baş; kafa; kelle (сахару, сыру)подня́ть го́лову — başını / kafasını (yukarı) kaldırmak; перен. baş(ını) kaldırmak
заби́ть мяч голово́й — спорт. kafa (vuruşu) ile gol atmak
идти́ в голове́ коло́нны — kolun başında yürümek
сто голо́в скота́ — yüz baş hayvan
со́лнце уже́ бы́ло / стоя́ло (у нас) над голово́й — güneş tepemize dikilmişti
2) kafaон па́рень с голово́й — kafalı bir çocuktur
све́тлая голова́ — aydın kafa
у него́ тупа́я голова́ — kalın kafalıdır
будь у неё голова́ (на плеча́х) — onda kafa olsa
у него́ голова́ хорошо́ рабо́тает — kafası işliyor / iyi çalışıyor
••в пе́рвую го́лову — ilk önce, en başta
на све́жую го́лову — dinç kafayla
с головы́ до ног — baştan ayağa; tepeden tırnağa (kadar)
дал я ему́ де́нег, да на свою́ го́лову — ona para verdim de kendime ettim
вы́брось э́то из головы́! — bunu aklından çıkar!
заплати́ть головой за что-л. — bir şeyi canı ile ödemek
и в го́лову не прихо́дить — hiç aklına gelmemek, aklından bile geçmemek
идти́ голова́ в го́лову — atbaşı (beraber) gitmek
лома́ть го́лову над чем-л. — kafa patlatmak / yormak
не выходи́ть из головы́ — aklından çıkmamak
потеря́ть го́лову — aklı başından gitmek
склони́ть го́лову — baş eğmek;
уда́рить в го́лову (о вине) — başına vurmak
тео́рия, поста́вленная с ног на́ го́лову — baş aşağı duran bir teori
сам себе́ голова́ — başına buyruk
кому́ могло́ прийти́ в го́лову, что... ? —... kimin aklına gelirdi?
эх, голова́ (твоя́) садо́вая! — разг. hey kuru kafa!
пусть у него́ голова́ боли́т! — onun başı ağrısın!
у него́ дел вы́ше головы́ — işi başından aşkın
дурна́я голова́ нога́м поко́я не даёт — погов. akılsız başın cezasını ayak çeker
-
3 кидаться
2) тк. несов., перен., разг. ( не дорожить) (yabana) atmak; tempek3) ( устремляться) atılmak; üstüne atılmakки́нуться на ше́ю кому-л. (от радости) — birinin boynuna atılmak
он ки́нулся нам / к нам навстре́чу — bize doğru atıldı
4) ( нападать) saldırmak5) atlamak; kendini atmakки́нуться в во́ду — suya atlamak
ки́нуться на посте́ль — kendini yatağa atmak
••кида́ться в го́лову (о вине) — başına vurmak
-
4 ставить
несов.; сов. - поста́вить1) dikmek; oturtmak; koymakста́вить столб — bir direk dikmek
ста́вить свечу́ / све́чку — тж. перен. bir mum dikmek
ста́вить ва́зу на стол — vazoyu masaya oturtmak
ста́вить кни́ги на по́лку — kitapları rafa sıralamak
2) koymakста́вить кого-л. к станку́ — tezgah başına koymak
ста́вить часовы́х — nöbetçi dikmek / koymak
ста́вить кого-л. на коле́ни — тж. перен. birine diz çöktürmek
их поста́вили в ряд — onlar sıraya dizdiler
3) разг. koymak, getirmekкого́ поста́вим на э́ту рабо́ту? — bu işe kimi koyalım?
его́ поста́вили дире́ктором — onu müdür koydular
поста́вить кого-л. во главе́ организа́ции — örgütün başına geçirmek
поста́вить кого-л. у вла́сти — iktidara / işbaşına getirmek / geçirmek
он поста́влен на ва́жный пост — önemli bir mevkiye getirildi
4) koymak; bırakmakста́вить ве́щи на ме́сто — eşyaları yerli yerine koymak
ста́вить что-л. на о́го́нь — ateşe koymak / sürmek / vurmak
ста́вить маши́ну перед до́мом — arabayı evin önünde bırakmak
поста́вить ча́йник? — çaydanlığı oturtayım mı?
5) kurmak, tesis etmek; dikmek; yerleştirmekим поста́влен па́мятник — onların adına bir anıt dikilmişti
ста́вить высоково́льтную ли́нию — bir yüksek gerilim hattı kurmak
ме́жду дома́ми поста́вили забо́р — evlerin arasına tahta duvar çekildi
6) koymak; vurmak; çekmekста́вить компре́сс — kompres koymak
ста́вить ба́нки — şişe / vantuz çekmek
ста́вить запла́ты — yama vurmak
ста́вить клеймо́ — damga vurmak
ста́вить подкла́дку на что-л. — bir şeye astar geçirmek, bir şeyi astarlamak
7) koymakста́вить зна́ки препина́ния — noktalama işaretlerini koymak, noktalamak
поста́вь свою́ по́дпись и да́ту — imzanı ve tarihi koy
каку́ю отме́тку тебе́ поста́вили? — sana ne not verdiler?
8) ( делать ставку) ortaya koymak / sürmek; (üzerine) oynamak тж. перен.ста́вить не на ту ло́шадь — перен. yanlış ata oynamak
ста́влю де́сять про́тив одного́, что... — bire karşı on ortaya koyarım ki...
ста́вить предложе́ние на голосова́ние — öneriyi oya koymak
э́то ста́вит нас перед сло́жной пробле́мой — bu, bizi karmaşık bir sorunla karşı karşıya getiriyor
вопро́с до́лжен быть поста́влен ина́че — sorun başka bir biçimde ortaya konulmalıdır
поста́вить себе́ цель... —...mayı amaç edinmek
ста́вить усло́вие — bir koşul / şart koşmak / koymak
жизнь ста́вит но́вые пробле́мы — hayat yeni sorunlar getiriyor
план ста́вит перед на́ми сле́дующие зада́чи — plan bize şu görevleri yükler
вопро́с, поста́вленный на обсужде́ние — tartışmaya sunulan sorun
10) sahnelemek, sahneye koymak; yapmak; örgütlemekста́вить "Га́млета" — "Hamlet"i sahnelemek
фильм поста́влен по рома́ну Го́рького — filim Gorki'nin bir romanından uyarlandı
кто поста́вил э́тот та́нец? — bu dansı kim sahneye koydu?
ста́вить о́пыты — deneyler yapmak
11) sokmak, düşürmekста́вить кого-л. в тру́дное положе́ние — zor duruma sokmak / düşürmek
ста́вить что-л. вне зако́на — yasa dışı etmek
ста́вить что-л. под контро́ль — denetim altına sokmak / almak
э́то ста́вило эконо́мику страны́ в зави́симое положе́ние — bu, ülkenin ekonomisini bağımlı bir hale getiriyordu
12) в соч.что ему́ ста́вят в вину́? — onu neyle / ne yapmakla suçluyorlar?
••ста́вить часы́ — saati ayar etmek
ста́вить реко́рд — rekor kurmak
ста́вить что-л. вы́ше всего́ — herşeyin üstünde tutmak
поста́вить что-л. на про́чную осно́ву — sağlam bir temele oturtmak
поста́вить что-л. под уда́р — tehlikeye düşürmek
он тебя́ ни во что́ не ста́вит — seni hiçe sayar
ста́вить что-л. в пове́стку дня — gündeme getirmek
поста́вь себя́ на на́ше ме́сто — kendini bizim yerimize koy
поста́вь (каку́ю-нибудь) другу́ю пласти́нку — başka bir plak çal / koy
-
5 попрекать
несов.; сов. - попрекну́тьbaşa / başına kakmak, yüzüne vurmakон никого́ э́тим не попрека́л — bunu kimsenin başına kakmazdı
-
6 глушить
sağır etmek; boğuklaştırmak,bastırmak,boğmak; söndürmek* * *1) ( оглушать) kulakları sağır etmekгул мото́ров оглуша́л — motorların uğultusu insanın kulaklarını sağır ediyordu
2) boğuklaştırmak; bastırmak, boğmakшум глуши́л му́зыку — gürültü müzik sesini boğuyordu
глуши́ть радиопереда́чи — radyo yayınlarını (parazitleyerek) bozmak
3) разг. söndürmekглуши́ть у́гли — korları söndürmek
4) разг. ( ошеломлять ударом) başına vurarak bayıltmak5) ( мешать росту) boğmak тж. перен.глуши́ть кри́тику — eleştiriyi boğmak
••глуши́ть мото́р — motoru susturmak
глуши́ть ры́бу динами́том — dinamitle balık vurmak
См. также в других словарях:
başına vurmak — 1) içki, gaz veya sıcak baş ağrısı yapmak 2) dayanamaz olmak Bekârlık başına vurdu. 3) ne yapacağını bilemez hâle gelmek Bu harp başına vurdu galiba, sapıtmışsın sen. R. Erduran … Çağatay Osmanlı Sözlük
vurmak — e, ur 1) Elini veya elinde tuttuğu bir şeyi bir yere hızla çarpmak Masaya vurmak. Birinin başına vurmak. 2) i Ses çıkarmak için bir şeyi başka bir şey üzerine hızlıca çarpmak Kapılarını vurmadan, kartını göstermeden, kademeye aldırmadan odalara… … Çağatay Osmanlı Sözlük
başına geçirmek — 1) başına giymek Şapkasını başına geçirdi. 2) bir şeyi öfke ile birisinin başına vurmak Şimdi tencereyi başına geçiririm! … Çağatay Osmanlı Sözlük
baharı başına vurmak — alay gençliğin verdiği coşkuyla gereksiz veya aşırı davranışta bulunmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
harı başına vurmak — 1) çok kızmak 2) azmak, kendini tutamayacak duruma gelmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
afyonu başına vurmak — aşırı davranışlarda bulunacak kadar öfkelenmek, ne yaptığını bilememek … Çağatay Osmanlı Sözlük
ateşi başına vurmak — çok öfkelenmek, sinirlenmek, coşmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
kafasına vurmak — başına vurmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
öfkesi başına sıçramak (veya çıkmak veya vurmak) — çok öfkelenmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
baş — 1. is., anat. 1) İnsan ve hayvanlarda beyin, göz, kulak, burun, ağız vb. organları kapsayan, vücudun üst veya önünde bulunan bölüm, kafa, ser Sağ elinin çevik bir hareketiyle başındaki tülbendi çekip aldı. N. Cumalı 2) Bir topluluğu yöneten kimse … Çağatay Osmanlı Sözlük
ateş — is., Far. āteş 1) Yanıcı cisimlerin tutuşmasıyla beliren ısı ve ışık, od, nâr Uygarlık ateşten doğmuştur. 2) Tutuşmuş olan cisim 3) Isıtmak, pişirmek için kullanılan yer veya araç Yemeği ateşten indirdim. 4) Patlayıcı silahların atılması Top… … Çağatay Osmanlı Sözlük